Zofia Ratajczak

(ur. 1937) emeryt. prof. Instytutu Psychologii UŚ i SWPS Wydziału Zamiejscowego w Katowicach. Tutor w Akademii „Artes Liberales”. W Uniwersytecie Śląskim współtworzyła ośrodek psychologii, była wieloletnim wicedyrektorem, a następnie dyrektorem Instytutu Psychologii oraz dziekanem Wydziału Pedagogiki i Psychologii w latach 1990-1993. Członkini Komitetu Wykonawczego IAAP (International Association of Applied Psychology), Europejskiej Sieci Psychologów Organizacji (ENOP) w Paryżu, Komitetu Nauk Psychologicznych PAN, Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Towarzystwa Przyjaciół Chorych „Hospicjum” w Krakowie. Wiceprzewodnicząca Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Stypendystów Fulbrighta. Zainteresowania badawcze: zachowanie człowieka w sytuacji pracy (psychologia organizacji, zarządzanie, niezawodność człowieka w warunkach ekstremalnych), psychologia stresu, etyczne aspekty badań psychologicznych oraz ich zastosowanie w praktyce, uczestnictwo człowieka w procesach zmian i przeobrażeń o charakterze gospodarczym, badania nad bezrobociem. Stworzyła koncepcję kosztów psychologicznych zachowania się człowieka w sytuacjach trudnych. Autorka m.in.: "Układ człowiek–maszyna a postęp techniczny" (1972); "Zarys psychologii pracy: skrypt dla studentów III IV roku psychologii studiów dziennych" (redakcja: 1979); "Eksperymentalna psychologia pracy: podręcznik do ćwiczeń (dla III i IV roku psychologii)" (współautorka: 1983); "Ekspertyzy naukowe a praktyka społeczna" (1988); "Propedeutyka psychologii stosowanej: skrypt przeznaczony dla studentów I roku psychologii" (1988); "Sprawiedliwość i zaufanie interpersonalne w świetle współczesnych teorii i badań" (redakcja: 1988); "Zaufanie i niesprawiedliwość a społeczne funkcjonowanie człowieka" (współredakcja: 1990); "Rozwojowe i sytuacyjne przesłanki dynamiki grup dziecięcych i młodzieżowych" (redakcja: 1991); "Człowiek w procesie przemian gospodarczych" (redakcja: 1993); "Człowiek w sytuacji stresu: problemy teoretyczne i metodologiczne" (współredakcja: 1996 i nast.); "Promocja zdrowia: psychologiczne podstawy wdrożeń" (współredakcja: 1997); "Bezrobocie: strategie zaradcze i wzorce pomocy psychologicznej" (redakcja: 1998); "Współczesna psychologia pracy i organizacji: wybrane zagadnienia" (współautorka: 2006); "Zachwyt i logika czynu: portret intelektualny Tadeusza Tomaszewskiego" (2006); "Psychologia pracy i organizacji" (2007); "Jak być mistrzem: profesora Tomaszewskiego pedagogiczne credo" (wstęp i opracowanie: 2008); "Przedsiębiorczość: źródła i uwarunkowania psychologiczne" (redakcja: 2012); "Przedsiębiorczość na czas kryzysu: szkice psychologiczne" (redakcja: 2013).

Liczba opublikowanych utworów: 6

Psychologia inżynieryjna

Człowiek i praca: psychologiczna analiza pracy

Psychologia organizacji: zarys problematyki

Elementy psychologii pracy

Człowiek w sytuacji innowacyjnej

Niezawodność człowieka w pracy: studium psychologiczne